Roman Kozłowski


Roman Stanisław Jakub Kozłowski

- polski paleontolog i geolog, profesor, założyciel Instytutu Paleozoologii PAN

(obecnie Instytut Paleobiologii PAN

im. Romana Kozłowskiego).



Urodzony 1 lutego 1889 w Zazamczu pod Włocławkiem,
zmarł 2 maja 1977 w Warszawie.

Twórca polskiej paleontologii, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, członek korespondent Francuskiej, Czechosłowackiej i Kolumbijskiej Akademii Nauk, emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego, doktor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Sorbony i Uniwersytetu w Mediolanie.


Profesor Roman Kozłowski poświęcił swe życie dwóm pasjom: pracy badawczej i nauczaniu. Jako badacz wniósł do nauki światowej klasyczne już dzisiaj opracowania faun paleozoicznych, szczególnie ramienionogów i graptolitów. Badania Profesora Kozłowskiego nie tylko głęboko przeobraziły paleontologię, ale także wywarły wielki wpływ na wiele dyscyplin biologicznych i geologicznych. Zademonstrowały one z wielką mocą walory i znaczenie materiału kopalnego dla rozwiązywania ogólnych problemów przyrodniczych. Cała seria niezwykle efektownych odkryć i fundamentalnych prac o nieprzemijającym znaczeniu, stworzyły wokół osoby Profesora Kozłowskiego jakże zasłużoną aureolę sławy naukowej, dzięki której był dla żyjącego pokolenia przyrodników postacią niemal legendarną. Jako nauczyciel porywał słuchaczy jasnością wykładu, w którym świat organizmów kopalnych i współczesnych łączył się w jedną przejrzystą całość. Młodych paleontologów, garnących się do Niego, obdarzał od początku ogromnym zaufaniem wierząc w ich zapał, talent i uczciwość badacza. Czuwał niestrudzenie nad ich rozwojem.

Posłuszny prawom swego kraju, Profesor Kozłowski dwukrotnie stawał do odbudowy nauki polskiej. Po I wojnie światowej na wezwanie władz państwowych po wieloletnim pobycie we Francji i Boliwii powrócił do ojczyzny, aby w trudnych warunkach objąć dopiero po kilku latach stanowisko profesora i kierownika Zakładu Paleontologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wymagało to wielu wyrzeczeń i odrzucenia nęcących propozycji podjęcia pracy naukowej za granicą. Po II wojnie światowej Profesor Kozłowski stanął do odbudowy nauki ojczystej dosłownie dźwigając ją z ruin i popiołów. Był jednym z wielkich twórców odrodzenia kultury narodowej.

Profesor Kozłowski od początku rozumiał ważność włączenia paleontologii polskiej do nurtu nauki światowej - temu celowi służą dwa czasopisma: Palaeontologia Polonica i Acta Palaeontologica Polonica, których był założycielem i wieloletnim naczelnym redaktorem. Pracy wydawniczej poświęcał Profesor ogromną masę czasu i wysiłku, dążąc nieustannie do podnoszenia poziomu redagowanych pism. Szczególną opieką otaczał młodych, niedoświadczonych autorów, którym starał się uświadomić wagę odpowiedzialności za słowo.

W każdym swym działaniu dążył Profesor Kozłowski do doskonałości. Był przy tym człowiekiem niezmiernie prawym, skromnym, nieoczekującym żadnych zaszczytów. Nauka polska i światowa widziały w nim uczonego najwyższej miary wyrażając swoje uznanie poprzez nadanie Profesorowi Kozłowskiemu licznych odznaczeń, medali i najbardziej zaszczytnych tytułów honorowych.

Roman Kozłowski - wikipedia

Aleksy Yu. Rozanov. Profesor Roman Kozłowski w tłumaczeniu Dr hab. Danuty Urbanek.

Artykuły w Acta Palaeontologica Polonica:
In memoriam - Roman Kozłowski, Dedication [po angielsku]