Zakład Paleobiologii Ewolucyjnej


prof. dr hab. Hubert SZANIAWSKI


Pochodzenie i wczesna ewolucja konodontów, wieloszczetów, szczecioszczękich



CURRICULUM VITAE



Dane osobowe

Hubert Junosza-Szaniawski (publikuje jako Hubert Szaniawski)
urodzony w Równem na Wołyniu, 1938 r.

Tytuły i zatrudnienie
  • 1962 Magisterium na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego
  • 1962 – 1964 Asystent w Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie
  • 1964 – 1968  Studia doktoranckie w Instytucie Nauk Geologicznych PAN w Warszawie
  • 1968 Doktor Nauk Przyrodniczych w Instytucie Nauk Geologicznych PAN w Warszawie, na podstawie rozprawy p.t. „Sedymentacja i stratygrafia permu górnego na obszarze Pomorza”
  • 1968 – 2012 Instytut Paleobiologii (dawniej Zakład Paleozoologii) PAN w Warszawie 1968-1979 Adiunkt, 1979-1987 Docent, 1987-1997 Profesor Nadzwyczajny, 1997-2012  Profesor Zwyczajny
  • 1974 – 1981 Kierownik Pracowni Bezkręgowców o Szkieletach Organicznych i             Fosforanowo-Wapiennych w Zakładzie Paleozoologii PAN
  • 1975 Habilitacja na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
  • 1981 – 1992 Zastępca Dyrektora Do Spraw Naukowych w Instytucie Paleobiologii PAN
  • 1987 Profesor Nadzwyczajny, Instytut Paleobiologii PAN w Warszawie.
  • 1992 – 2006 Dyrektor Instytutu Paleobiologii PAN
  • 1997 Profesor Zwyczajny w Instytucie Paleobiologii PAN
  • 1998 – 2002 Członek Komisji do Spraw Współpracy Polskiej Akademii Nauk z Zagranicą 
  • 2007 – 2010 Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Paleobiologii PAN


Nagrody i członkostwa

  • 1983 Nagroda Naukowa Wydziału II PAN, za odkrycie występowania aparatów chwytnych Chaetognatha wśród kambryjskich mikroskamieniałości uważanych za konodonty
  • 1997 Złoty Krzyż Zasługi
  • 2008 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 
  • Członek Zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego
  • Członek Komitetu Badań Polarnych
  • Członek Rad Naukowych Instytutu Nauk Geologicznych PAN , Muzeum Ziemi PAN i Zakładu Biologii Antarktyki PAN

Projekty badawcze i ekspedycje naukowe
  • 1970 Udział w polsko-mongolskiej ekspedycji paleontologicznej na Pustynię Gobi
  • 1973 – 1974 Udział w grupie polskich biologów w 19-tej Radzieckiej Wyprawie Antarktycznej (pierwszy uczestnik wypraw polarnych w Instytucie, pierwszy Polak pracujący w głębi kontynentu antarktycznego)
  • 1975 Kierownik grupy paleontologów uczestniczących w Polskiej Wyprawie na Spitsbergen
  • 1977 – 1978 Stypendium Uniwersytetu Stanu Ohio w Columbus
  • 1986 1988 Udział w Szwedzkim projekcie kierowanym przez dr Stefana Bengtsona poświęconym badaniom konodontów z pogranicza kambru i ordowiku (trzykrotne wyjazdy do Szwecji, łącznie około 5-miesięcy)
  • 19931995 Współpraca naukowa w ramach grantów niemieckich: wyjazdy finansowane przez Niemiecką Fundację Naukową (DFG) w związku ze współpracą naukową z prof. K.J. Müllerem (Bonn) i dr .D. Andresem (Berlin)
  • 1994 Udział w wyprawie antarktycznej (Stacja Arctowskiego)
  • 1996 Organizator VI Międzynarodowego Sympozjum  poświęconego badaniom konodontów (ECOS VI)
  • 19972000 Koordynacja prac związanych z budową nowej siedziby czterech instytutów PAN przy ul Twardej 51/55
  • 1999 2001 Realizacja jednoosobowego projektu finansowanego przez Komitet Badań Naukowych: „Zróżnicowanie taksonomiczne i budowa wewnętrzna protokonodontów oraz próba wyjaśnienia ich powiązań filogenetycznych”
  • 2000 Dwutygodniowy pobyt w Australii, na zaproszenie Macquarie University, New South Walls
  • 2001 2003 Udział w Szwedzkim projekcie kierowanym przez  Dr. Pera Ahlberga. Projekt poświęcony był badaniom młodocianych form wtórnie sfosfatyzowanych trylobitów kambryjskich
  • 20042006 Kierownictwo polsko-ukraińskich wypraw geologicznych na Podole, projekt finansowany przez NATO:  “Environmental changes on the Silurian-Devonian boundary in the Dnester basin, Ukraine”, (pięciu uczestników z Polski i trzech z Ukrainy).
  • 20082011 Kierownictwo polsko-ukraińskich wypraw geologicznych na Podole, projekt finansowany przez  MNiSW, numer: N N307 057834, tytuł: Dynamika zmian faunistycznych i środowiskowych w sekwencji epikontynentalnych osadów syluru i dolnego dewonu basenu Dniestru, Ukraina, (sześciu wykonawców polskich i dwóch ukraińskich).
  • 20132015 Kierownictwo projektu badawczego o nazwie „Wczesna ewolucja konodontów”, finansowanego przez NCN.

Praca redakcyjna
  • członek Komitetu Redakcyjnego Lethaia
  • członek Komitetu Redakcyjnego Acta Palaeontologica Polonica
  • redaktor Specjalnego Tomu Paleontologia Polonica 58 (1998)
  • inicjator tomu specjalnego Acta Palaeontologica Polonica 57(4) 2012 - Siluro−Devonian of Podolia, Ukraine: Paleobiological, biostratigraphic, and geochemical aspects


Nauczanie

  • Promotorstwo pracy doktorskiej Dr Ryszarda Wrony dotyczącej budowy i znaczenia paleobiologicznego Chitinozoa.
  • Opieka nad pracą magisterską studenta Uniwersytetu Jagiellońskiego Mirosława Słowakiewicza. Praca dotyczyła dewońskich i karbońskich skolekodontów.
  • Wykłady dla studentów Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Śląskiego oraz wykłady dla doktorantów Studium Doktoranckiego przy Instytucie Paleobiologii PAN
  • Wykłady zagraniczne: Uniwersytet w Modenie (Włochy), Uniwersytet w Columbus, Ohio (USA) – dwa wykłady, Uniwersytety  w Uppsali i w Lund (Szwecja) 4 wykłady, Wolny Uniwersytet w Berlinie, Instytut Geologiczny w Dehra Dun (Indie), Instytut Geologiczny w Kijowie
  • Recenzje rozpraw doktorskich z Niemiec, Szwecji, Indii i Austrii 


Zainteresowania
  • konodonty – pochodzenie, wczesna ewolucja, zastosowanie w stratygrafii kambru, ordowiku, dolnego dewonu i permu.
  • wieloszczety – rozprzestrzenienie stratygraficzne, ewolucja, zastosowanie w stratygrafii
  • szczecioszczękie (Chaetognatha) – pochodzenie,  wczesna ewolucja aparatów chwytnych kambryjskich szczecioszczękich i ich odróżnienie od konodontów


Publikacje



Artykuły naukowe


Szaniawski, H. 1965. Nowy podział stratygraficzny cechsztynu synkliny gałęzicko-kowalskiej w Górach Świętokrzyskich (New stratigraphical subdivision of the Zechstein in the Gałęzice-Kowala Syncline, Święty Krzyż Mts.). Kwartalnik Geologiczny 9 (3): 575-599 + Pls 1-3.

Szaniawski, H. 1966. Rozwój facjalny i paleogeografia cechsztynu w rejonie Wyniesienia Łeby (Facial development and paleogeography of the Zechstein within the elevation of Łeba). Acta Geologica Polonica 16 (2): 229-247 + Pls. 1-2.

Szaniawski, H. 1968. Three new polychaete jaw apparatuses from the Upper Permian of Poland. Acta Palaeontologica Polonica 13 (2): 255-281 + Pls. 1-7, Warszawa.

Szaniawski, H. 1969. Conodonts of the Upper Permian of Poland. Ibidem 14 (2): 325-341 + Pls. 1-2.

Szaniawski, H. 1970. Stratygrafia, sedymentacja i paleogeografia cehsztynu na obszarze Pomorza. (Stratigraphy, sedimentation and paleogeography of the Zechstein in Pomerania). Acta Geologica Polonica 20 (3): 485-538 + pls. 1-4, Warszawa.

Szaniawski, H. 1970. Jaw apparatuses of the Ordovician  and Silurian Polychaetes from the Melnik borehole. Acta Palaeontologica Polonica, 15 (4): 445-478 + Pls. 1-5.

Szaniawski, H. 1971. New species of Upper Cambrian conodonts from Poland. Ibidem 16 (4): 401-413 + Pls. 1-5.

Kulicki, C. and Szaniawski, H. 1972. Cephalopod arm hooks from the Jurassic of Poland.  Ibidem 17 (3): 379-419 + Pls. 14-20.

Szaniawski, H. and Wrona, R. 1973. Polychaete jaw apparatuses and scolecodonts from the Upper Devonian of Poland. Ibidem 18 (3): 223-267 + Pls. 1-6.

Chlebowski, R. and Szaniawski, H. 1974. Chitinozoa from the Ordovician conglomerates at Międzygórze in the Holy Cross Mts.  Acta Geologica Polonica 24 (1): 221-228 + Pls. 1-2, Warszawa.

Szaniawski, H. 1974. Some Mesozoic scolecodonts congeneric with recent forms. Acta Palaeontologica Polonica 19 (2): 179-199 + Pls. 1-3, Warszawa.

Szaniawski, H. 1975. Skolekodonty i konodonty z obszaru Polski i problemy ich systematyki (Scolecodonts and conodonts from Poland and the problem of their systematics). Przegląd Geologiczny 12: 584-592.

Małkowski, K. and Szaniawski, H. 1976. Permian conodonts from Vestspitsbergen and their stratigraphic significate; a preliminary note. Norsk Polarinstitutt Ärbok. 1975: 79-87 + Pl. 1, .

Szaniawski, H. and Gaździcki, A. 1978. A reconstruction of three Jurassic Polychaete jaw apparatuses. Acta Palaeontologica Polonica 23 (1) 3-29 + Pls. 1-11..

Szaniawski, H. and Małkowski, K. 1979. Conodonts from the Kapp Starostin Formation (Permian) of Spitsbergen. Ibidem 24 (2), 231-264 + Pls. 4-10.

Szaniawski, H. 1980. Conodonts from the Tremadocian chalcedony beds, Holy Cross Mountains (Poland). Ibidem 25 (1): 101-121 + Pls. 15-18.

Szaniawski, H. 1982. Chaetognath grasping spines recognized among Cambrian protoconodonts. Journal of Paleontology 56: 806-810.

Szaniawski, H. 1983. Structure of protoconodont elements. Fossils and Strata 15: 21-27.
Oslo.

Szaniawski, H. 1987. Preliminary structural comparison of protoconodont, paraconodont and euconodont elements; In: R. J. Aldrige, (ed.) Paleobiology of Conodonts, .35-47. Ellis Horwood Limited, Chichester.

Szaniawski, H. and Wrona, R. 1987. Polychaete jaws from Cape Melville Formation (Lower Miocene) of King George Island, West Antarctica. Palaeontologia Polonica 49:105-
125.

Walossek, D. and Szaniawski, H. 1991. Cambrocaris baltica n. gen. n. sp., a possible steam lineage crustacean from the Upper Cambrian of  Poland. Lethaia 24: 363-378.

Szaniawski, H. and Bengtson, S. 1993. Origin of euconodont elements. Journal of Paleontology 67: 640-654.

Szaniawski, H. 1994. Ordovician conodonts from Hornsund region, Southern Spitsbergen. In: Zalewski, S. M. (ed.) XXI Polar Symposium , 39-44, Warszawa.
 
Szaniawski, H. and Imajima, M. 1996. Hartmaniellidae-living fossils among polychaetes. Acta Palaeontologica Polonica 41: 111-125.

Szaniawski, H. 1996. Scolecodonts. In: Jansonius, J. and Mc Gregor, D. C. (eds.),  Palynology principles and applications. American Association of Stratigraphic Palynologists Foundation, vol. 1: 337-354.

Hoffman, A., Gruszczyński, M., Małkowski, K. and Szaniawski, H. 1998. Should the Permian/Triassic Boundary be defined by the carbon isotope Shift? Acta Geologica Polonica 48 (2): 141-148.

Szaniawski, H. and Bengtson, S. 1998. Late Cambrian euconodonts from Sweden. In: H. Szaniawski (ed.). Proceedings of the Sixth European Conodont Symposium, ECOS VI, Palaeontologia Polonica 58: 7-29.

McIlroy, D. and Szaniawski, H. 2000. A lower Cambrian protoconodont apparatus from the Placentian of southeastern Newfoundland. Lethaia 33: 95-102.

Nakrem, H. A., Szaniawski, H. and Mørk, A. 2001. Permian-Triassic scolecodonts and conodonts from the Svalis Dome, Central Barents Sea, Norway. Acta Palaeontologica Polonica 46 (1): 69-86.

Szaniawski, H. 2002. New evidence for the protoconodont origin of chaetognaths. Acta Palaeontologica Polonica 47 (3): 405–419.
 
Gruszczyński, M., Małkowski, K., Szaniawski, H. and Wang,  Ch-Y. 2003.
The carbon biogeochemical cycle across the Permian-Triassic boundary strata and its implications: isotope record from the Changhsingian Stage at Meishan, South China. Acta Geologica Polonica 53 (3): 167- 179.

Szaniawski, H. 2005. Bacterially influenced phosphatisation of the Upper Cambrian – Lower Ordovician fossils of the Baltic region. Acta Micropalaeontologica Sinica 22 (supplement): 183-185

Szaniawski, H. 2005. Cambrian chaetognaths recognized in Burgess Shale fossils. Acta Palaeontologica Polonica, Warszawa, 50 (1): 1-8.

Ahlberg, P., Szaniawski, H., Clarkson, E.N.K. and Bengtson, S. 2005. Phosphatised olenid trilobites and associated fauna from the Upper Cambrian of  Västergötland, Sweden. Acta Palaeontologica Polonica, Warszawa, 50 (3): 429-440.

Szaniawski, H. 2009. Fossil chaetognaths from Burgess Shale: A reply to Conway Morris (2009). Acta Palaeotologica Polonica 54 (2) 361-364.

Szaniawski, H. 2009. The earliest known venomous animals recognized among conodonts. Acta Palaeontologica Polonica 54: 669 - 676.

Małkowski, K., Racki, G., Drygant, D. and Szaniawski, H. 2009. Carbon isotope stratigraphy across the Silurian–Devonian transition in Podolia, Ukraine: evidence for a global biogeochemical perturbation. Geological Magazine 146: 674–689.

Olempska, E., Horne D.J. and Szaniawski, H. 2012. First record of preserved soft parts in Paleozoic podocopid (Metacopina) ostracod, Cytherellina submagna: phylogenetic implications. Proceedings of the Royal Society Biological Sciences 279: 564–570.

Drygant, D. and Szaniawski, H. 2012. Lochkovian conodonts from Podolia, Ukraine, and their stratigraphic significance. Acta Palaeontologica Polonica 57 (4): 833-861.
 
Filipiak, P., Zatoń, M., Szaniawski, H. and Wrona, R. 2012. Palynology and microfacies of Lower Devonian mixed carbonate-siliciclastic deposits in Podolia, Ukraine. Acta Palaeontologica Polonica 57 (4): 863–877.

Racki, G., Baliński, A., Wrona, R., Małkowski, K., Drygant, D. and Szaniawski, H. 2012. Faunal dynamics across the Silurian–Devonian positive isotope excursion  (δ13C, δ18O) in Podolia, Ukraine: Comparative analysis of the Ireviken and Klonk events. Acta Palaeontologica Polonica 57: 795–832.

Voichyshyn, V.K. and Szaniawski, H. 2012. Acanthodian jaw bones from Lower Devonian marine deposits of Podolia, Ukraine. Acta Palaeontologica Polonica 57: 879–896.

Szaniawski, H. and Drygant D. 2014.  Early Devonian scolecodonts from Podolia, Ukraine. Acta Palaeontologica Polonica 59 (4): 967-983.

Szaniawski, H. 2015.  New group of the Early Palaeozoic conodont-like fossils. Estonian Journal of Earth Sciences 64 (1) , 91-94.

Filipiak, P. and Szaniawski, H. 2016.Nematophytes from the Lower Devonian of Podolia, Ukraine. Review of Palaeobotany and Palynology 224, 109–120. [text-journal site]
 

Ważniejsze abstrakty i krótkie artykuły konferencyjne


Szaniawski, H. 1980. Fused cluster of paracodonts.  In: H. P. Schönlaub. (ed.), Second European Conodont Symposium (ECOS II), Guidebook, Abstracts. Abhandlungen der Geologischen Bundesansalt 35, 211-212, Vienna.

Repetski, J. E. and Szaniawski, H. 1981. Paleobiologic Interpretation of Cambrian and earliest Ordovician conodont natural assamblages;  In: M. E. Taylor (ed.), Short papers for the Second International Symposium on the Cambrian System 1981. U. S. Geological Survey, Open-File Report 81-743: 169-172.

Szaniawski, H. 1982. Organic matrix structure of protoconodnts.  In: L. Jeppsson, and A. Löfgren (eds.), Third European Conodont Symposium (ECOS III) Abstracts. Publications from the Institute of Mineralogy, Paleontology and Quaternary Geology, University of Lund, Sweden, 238: 22, Lund.

Szaniawski, H. 1984. Structure and possible origin of paraconodonts. In: 27-th International Geological Congress. Abstracts (additional) 9 (2); 64-65, Moscow.

Szaniawski, H. 1985. Structural comparison of proto-, para- and euconodonts. In: R. J. Aldrige, R.L. Austin,. and M. P. Smith (eds.) Fourth European Conodont Symposium (ECOS IV). Abstracts: 29, Nottingham.

Szaniawski, H. 1996. New evidence of protoconodont-chaetognath relationship. In: J. Dzik (ed.) European Conodont Symposium ECOS VI, Abstracts: 56,  Instytut Paleobiologii, Warszawa.

Szaniawski, H. and Bengtson, S. 1988. Formation of the first euconodont elements. Courier Forschunginstitut Senckenberg 102: 256-257.

Szaniawski, H. 1998. Ancestors of conodonts. In: G. Bagnoli (ed.) Seventh international conodont symposium held in Europe, Abstracts: 111-112. Bologna-Modena.

Müller, K.J.and Szaniawski, H. 1998. Middle Cambrian protoconodonts from Australia. In: G. Bagnoli (ed.) Seventh international conodont symposium held in Europe, Abstracts: 74. Bologna-Modena.

Szaniawski, H. 2000. Organic structures of protoconodont, paraconodont and early euconodont elements. Geological Society of Australia 61: 105-106.

Szaniawski, H. 2002. Fossil record of protoconodont – chaetognath evolutionary lineage. Strata 1 (12): 63.

Ahlberg, P., Szaniawski, H., Clarkson E.N.K. and Bengtson, S. 2005. Phosphatised olenid trilobites and associated faunal elements from the Furongian (Upper Cambrian) of Sweden. Acta Microplaentologica Sinica 22 (Supplement): 183-185.

Szaniawski, H. 2006. Biological Interpretation of the structure of Panderodontidae elements. In: International Conodont Symposium 2006, Leicester (abstracts): 78.

Drygant, D. and Szaniawski, H. 2008. Conodont stratigraphy of the Lower Devonian in Podolia, Ukraine. In: Field workshop 2008 of the IGCP 499- UNESCO “Devonian land sea interaction: evolution of ecosystems and climate”, Tripoli, Libya.

Drygant, D. and Szaniawski, H. 2009. Conodonts of the Silurian-Devonian Boundary beds in Podolia, Ukraine. Rendiconti della Societa Palaeontologica Italiana 3 (3): 281-282.

Szaniawski, H. 2014. Possible relationship of the conodonts̕ and chaetognaths̕ ancestors. 4th Annual Meeting of IGCP 591, Estonia 2014: 88.

Szaniawski, H. 2015. Early Tremadocian phosphatized fossils from the Öland Island (Sweden). The International Conference, The Rise of Animal Life, Marrakesh, Abstracts and program, 116.


Komunikaty naukowe i inne publikacje


Szaniawski, H. 1963. Próba nowego podziału cechsztynu synkliny gałezickiej. Kwartalnik Geologiczny 7 (4): 510-511.

Szaniawski, H. 1964. Wyniki prac rozpoznawczych na wysadzie solnym Rogoźno. Ibidem 8 (2): 413-414.

Szaniawski, H. 1964. Cechsztyn na Pomorzu Gdańskim. Ibidem 8 (4): 922-923.

Szaniawski, H. and Werner, Z. 1965. Wstępne wyniki wiercenia Wejherowo (Preliminary results of  bore-hole Wejherowo). Przegląd Geologiczny 13 (1): 41-42, Warszawa.

Szaniawski, H. 1973 Sympozjum konodontowe w Marburgu. Przegląd Geologiczny 6: 341- 344.

Szaniawski, H. 1975. Udział Polski w badaniach geologicznych i biologicznych na Antarktydzie (Contribution of Poland in geological and biological studies in Antarctica). Przegląd Geologiczny 4: 193-198.

Szaniawski, H. 1976. Konodonty w warstwach chalcedonowych dolnego ordowiku Gór Świętokrzyskich. W: Żakowa H. (ed.) Materiały do II Naukowej Konferencji Paleontologów. Sekcja Paleontologiczna Polskiego Towarzystwa Paleontologicznego, str. 30. Kielce.

Szaniawski, H. 1977. Druga wyprawa polskich paleontologów na Spitsbergen (Second Polish Paleontological expedition to Spitsberegn). Przegląd  Geologiczny 3: 154-157.

Szaniawski, H., Wrona, R. i Gaździcki, A. 1983. Znaczenie badań  paleontologicznych w Antarktyce i udział Polaków w ich realizacji. Kosmos 179: 333-344.

Bednarczyk, W. and Szaniawski, H. 1990. Rząd Paraconodontida Müller 1962. W: M. Pajchlowa (red), Budowa geologiczna Polski; atlas skamienia.łości przewodnich i charakterystycznych, II/ 1a: 72-75.

Nehring-Lefeld, M. and Szaniawski, H. 1990. Rząd Conodontophorida Eichenberg 1930. W: Budowa geologiczna Polski; atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, Tom II, cz. 1a (red. M. Pajchlowa), 238-255.

Szaniawski, H. 1994. 40 lat działalności Instytutu Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego. Przegląd Geologiczny, 42 (1): 43-48.

Szaniawski, H. 1994. Wymieranie faun w minionych epokach geologicznych na przykładzie konodontów. Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, LVII: 111-113.

Szaniawski, H. 1996. Poznanie stanowiska systematycznego konodontów - wielkie odkrycie paleontologiczne XX wieku. Kosmos, 45: 645-656.

Szaniawski, H. 1997. Centennial celebration of the Belgica Ekspedition. Polish Polar Research 18 (3-4): 247-249.

Szaniawski, H. 2004. Polskie korzenie generała Alfonsa Szaniawskiego. W: S. Sznol 2004, Herosi, gangsterzy i konformiści: 105-116. Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.

Szaniawski, H. 2005. Polsko-ukraińskie badania geologiczne na Podolu subsydiowane przez NATO. Przegląd Geologiczny 53 (7): 557-559.

Szaniawski, H. 2006. Niezbędne ograniczenia w używaniu liczby powołań na publikacje do oceny uczonych i placówek naukowych. Nauka 2006. 3: 161-162.

Rakusa-Suszczewski, S. and Szaniawski, H. 2006. O Polakach w armii carskiej Rosji. Nauka. 2006. 4: 101-110.




Kontakt



Hubert Szaniawski
Instytut Paleobiologii PAN
ul. Twarda 51/55
00-818 Warszawa, POLSKA
e-mail: szaniaw@twarda.pan.pl
tel.: (+48 22) 6978-897; pokój 134